ΙΑΚΩΒΟΣ (1962)

ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΙΑΚΩΒΟΣ

Βαβανάτσος Ιάκωβος (1895-1984). Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Γεννήθηκε στο Γαλαξείδι, όπου παρακολούθησε τα εγκύκλια μαθήματα, τα οποία και συμπλήρωσε στον Πειραιά, όπου και χειροτονήθηκε διάκονος το 1918. Το 1922 εισήχθη στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο οποίο ταυτόχρονα με τη θεολογία παρακολούθησε και νομικά. Το 1923 προσελήφθη ως μέγας αρχιδιάκονος και ιδιαίτερος γραμματέας του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Παπαδόπουλου. Τον επόμενο χρόνο ανέλαβε γραμματέας της Αρχιεπισκοπής, του Μητροπολιτικού Συμβουλίου και του Επισκοπικού Δικαστηρίου, ενώ το 1926 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Το 1931 ονομάσθηκε πρωτοσύγκελος και τον επόμενο χρόνο μέγας πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, θέση που διατήρησε και μετά τη χειροτονία του (10 Ιανουαρίου 1935) σε Επίσκοπο Χριστουπόλεως, βοηθό Επίσκοπο του Αρχιεπισκόπου Αθηνών. Τον Νοέμβριο 1936 εξελέγη Μητροπολίτης της νεοπαγούς Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος, που αποσπάσθηκε από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Το 1939 έγινε Μητροπολίτης Μεγαρίδος, μετά την αφαίρεση της Αττικής από τα όρια της Μητροπόλεώς του. Το 1941, μετά την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, πρωταγωνίστησε υπέρ της επαναφοράς του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού στον αρχιεπισκοπικό θρόνο και επέτυχε την επαναφορά της Αττικής στη δικαιοδοσία του, με έδρα την Κηφισιά. Μετά την εκδημία του Αρχιεπισκόπου Θεοκλήτου στις 8 Ιανουαρίου 1962, μέσα σε πέντε ημέρες πραγματοποιήθηκε εκλογή για την ανάδειξη νέου αρχιεπισκόπου εν μέσω διάχυτης αναταραχής και φημολογίας, που προερχόταν από παραεκκλησιαστικούς κύκλους, θίγοντας για ηθικά ζητήματα τον επικρατέστερο υποψήφιο, τον Ιάκωβο Βαβανάτσο. Μια πρόταση αναβολής της εκλογής δεν έγινε δεκτή από την κυβέρνηση. Ο Ιάκωβος έλαβε 33 ψήφους επί συνόλου 57 παρόντων, ωστόσο ο νέος Αρχιεπίσκοπος αμέσως μετά την εκλογή του δέχθηκε άπειρες επιθέσεις και σωρεία υποδείξεων να απέλθει. Η ατμόσφαιρα ήταν ασφυκτική για τον νέο Αρχιεπίσκοπο και ύστερα από 12 ημερών παραμονή στον αρχιεπισκοπικό θρόνο, στις 25 Ιανουαρίου 1962 δέχθηκε να παραιτηθεί. Μετά την παραίτησή του, η Ιερά Σύνοδος του ανέθεσε, με την έγκριση όλης της Ιεραρχίας, την προεδρία της Μητροπόλεως Αττικής και Μεγαρίδος και τον τίτλο του «πρώην Αθηνών». Το 1967, μετά την ανάδειξη του Ιερώνυμου Κοτσώνη ως νέου Αρχιεπισκόπου, ο Ιάκωβος αναγκάσθηκε να απομακρυνθεί από τη Μητρόπολη Αττικής και Μεγαρίδος.

Δ. Κούκουνας

Πηγή:

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΝΕΩΤΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ 1830-2016

ΑΡΧΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

Εκδόσεις Historia, Αθήνα 2016, Α΄ Τόμος